رفتارهای نابهنجار و ضد اجتماعی مانند پرخاشگری و انحراف جنسی ممکن است از همسالان آموخته شود. در این شرایط خانواده باید سعی در کنترل همسالان و دوستان کودک داشته باشند. رفتارهای مجاز و غیر مجاز را برای او تعیین کنند. با نظارت بر کودک با موارد تخلف برخورد کنند و تعالم مفید او با همسالان را به شکلی تشویق کنند.[1]
وقتی کودک از دوران کودکی پا به دوران پرتلاطم نوجوانی می گذارد، نقش پدر و مادر در به وجود آمدن مشکلات رفتار بارزتر می‌شود. در این دوره شیوه و چگونگی ارتباط پدر و مادر با نوجوان بسیار مهم و اساسی می‌باشد. نوجوانان در این سن خودشان را بیشتر با فعالیت‌ها و امور خارج از خانه سرگرم می‌کنند و همچنان‌که بزرگتر می‌شوند، ساعات و اوقات بیشتری را با دوستان خود در خارج از خانه سپری می‌کنند. مدارک و شواهد زیادی وجود دارند که نشان می‌هند که هرچقدر رفتارهای پرخاشگرانه، مصرف مواد مخدر، رفتارهای نامناسب در همسالان فرد بیشتر باشد، به همان نسبت این رفتارها در خود نوجوان نیز بیشتر خواهد شد و همه رفتارهای مخاطره‌آمیز در موقعیت‌های که پدر و مادر حضور ندارند اتفاق می‌افتند.
نقش والدین به عنوان عامل و اهرم کنترل، همیشه باید وجود داشته باشد، تا آن‌ها بتوانند بر رفتار کودک و نوجوان خود نظارت داشته باشند. نظارت والدین به این معنا است که باید همیشه بپرسند که فرزند من حالا کجاست، چه کار می کند و با چه کسی یا چه کسانی است؟. وقتی والدین این سوالات را می کنند، در واقع به طور مرتب و منظم رفتارها، فعالیت ها و محل‌هایی که کودک و نوجوان می‌تواند در آن باشند را تحت کنترل دارند و در نتیجه امکان این که فرزند آن‌ها در موقعیت مخاطره‌آمیز و خطرناک قرار بگیرد، محدود شده و کنترل می‌شود. پژوهشگران معتقدند که بین حضور والدین و نظارت آن‌ها بر رفتارهای نوجوان و انحراف و مشکلات رفتاری نوجوانان ارتباط محکمی وجود دارد. هرچقدر میزان کنترل و نظارت پدر ومادر کمتر باشد، به همان نسبت احتمال اینکهنوجوان مرتکی رفتارهای خلافکارانه، مصرف مواد مخدر، رفتارهای نامناسب، مصرف مشروبات الکلیو استعمال دخانیات شود ، بیشتر می‌باشد. علاوه بر این هرچفدر نظارت و کنترل والدین کمتر باشدف به همان نسبت نوجوان اوقات بیشتری رابا همسالانی که دارای رفتارهای ضد اجتماعی هستند، تلف خواهد کرد که این امر به نوبه خود باعث می‌شود نوجوانبه طرف فعالیت‌های ضد اجتماعی و مصرف مواد مخدر سوق داده شوند.[2]
[1] - سالاری‌فر و دیگران، بهداشت روانی، ص319.
[2] - بیگلان و همکاران، ترجمه سیاوش جمالفر، مشکلات رفتاری نوجوانان، صص 111 و 112.
